معرفی فلورین

فلورین مهمترین منبع تأمین فلوئور در طبیعت است. این کانی در سیستم مکعبی متبلور می‌شود و می‌تواند عناصر نادر را در شبکه خود جای دهد. فلوئور در طیف وسیعی از شرایط زمین شناسی بوجود می‌آید و در تمام شرایط رسوبی، آذرین و دگرگونی می‌توان یافت شود. این کانی معمولاً با نهشته‌های مهم سرب، روی و باریت همراه است و از این جهت اهمیت خاصی دارد. چرا که پی چویی و اکتشاف آن می‌تواند به کشف نهشته‌های مذکور نیز منجر شود. همچنین ضمن استخراج و پرعیار کردن این کانی و کانی‌های همراه نیز قابل استحصال است و این خود موجب با ارزش‌تر شدن نهشته‌های فلورین می‌شود. گاهی نیز وجود فلورین، خود موجب ارزشمندتر شدن نهشته‌های دیگر کانی‌ها می‌شود. از این رو بایستی در بررسیهای فنی – اقتصادی نهشته‌های سرب، روی، باریت و فلورین به کانیهای همراه توجه خاصی مبذول داشت. زیرا این کانی‌ها ممکن است در اقتصادی شدن یک کانسار، تاثیر بسیاری داشته باشند.
اين كاني به فرمول 2CaF بلورهاي بسيار درشت و غالبا مكعبي دارد و گاهي تركيب اين فرم با سطوح اكتائدري و همچنين سطوح دود كائدر و رمبوئيدال و تتراهگزائدر }310{ و ساير فرمها ديده مي‌شود.
به ندرت بصورت اكتائدر و يا دود كائدر رمبوئيدال ساده تشكيل مي‌شود. نوع پوشش بلور سنگي به حرارت تشكيل آن دارد، مثلا فرم اكتائدري آن از منشاء پنوماتوليتيك است.
ماكلهاي تداخلي مكعب‌هاي آن در جهت }111{ بسيار زياد است و بصورت ريز و يا درشت بلور تا متراكم و اكثر رنگي است. بصورت ساقه‌اي و حتي خوشه‌اي نيز تشكيل مي‌شود.
رخ آن در جهت }111{، سختي آن 4 و وزن مخصوص آن 1/3 تا 2/3 و ضريب انكسار آن 434/1 است. داراي جلاي شيشه‌اي، بي‌رنگ شفاف تاملون و كدر است. رنگ آن مخصوصاً در فلورين‌‌هاي تيره رنگ شايد مربوط به تشعشعات راديو اكتيو باشد.
نمونه‌هاي تيره ‌رنگ آن يك نوع فلوئورسانس قوي نشان مي‌دهند. در مقابل نور وارده به رنگ آبي و در نوري كه از آنها مي‌گذرد به رنگ سبز ديده مي‌شود. بعد از گرم كردن غالبا فسفر سانس نشان مي‌دهد. اين كاني هادي الكتريسته و درجه ذوب آن 1402 درجه است. با اسيد سولفوريك توليد HF مي‌كند. فلورين بدبو، به نوعي فلورين تيره رنگ اطلاق مي‌شود كه در اثر ضربه، بوي مخصوص فلوئور از آن استشمام مي‌شود. اين كاني مانند ساير فلورين‌ها غالباً با مقدار بسيار كمي از كانيهاي اورانيوم همراه است.
فلورين كاني بسيار فراوان است. بصورت فرعي در سنگهاي دروني اسيد و در فضاهاي غده‌اي آنها و به طور فراوان در گماتيت‌ها و سنگهاي دگرگوني مجاورتي و همراه سولفيدها ديده مي‌شوند. قسمتي از اين رگه‌ها غالبا از فلورين خالص تشكيل مي‌شود و به صورت بلورهاي منظم بي‌رنگ يا رنگي، گاهي بصورت كاني اشباعي هيدروترمال در ماسه سنگها تشكيل مي‌‌گردد. مصرف فلورين 80 درصد بصورت ماده فلوئوردار در صنايع تهيه مواد مختلف (اسيد فلوئوريدريك و ساير تركيبات فلوئور) اهميت دارد. فلورين‌هاي بيرنگ در صنايع اپتيك براي تهيه منشورها و عدسي‌ها به كار برده مي‌شود. فلورين از نظر ساختن عدسي‌هاي شيئي اهميت خاصي دارد.

•فلورين‌هاي ايتريوم دار:
يك نوع فلورين پگماتيتي است كه در آن كلسيم به مقدار زياد بوسيله ايتريوم جانشين شده است و يونهاي اضافي لازم F در فضاهاي خالي شبكه وارد مي‌شود اين نوع فلورين در نروژ و آفريقاي جنوبي پيدا شده است.
فلوئور موجود در طبیعت، جز در مقادیری ناچیز در موارد رادیواکتیو، به صورت آزاد وجود ندارد. اما به صورت ترکیب با دیگر عناصر به فراوانی دیده می‌‌شود. مقدار این عنصر در پوسته زمین ۰۶۵/۰ درصد و در سنگهای آذرین، دگرگونی و رسوبی در حدود ۲۰۰ تا ۱۰۰۰ گرم بر تن است، علت کمیابی فلوئور به صورت آزاد میل ترکیبی شدید آن با دیگر عناصر است به عبارت دیگر به علت نزدیکی شعاعهای یونی یون فلوئور (۱۳۶/۰ نانومتر)، یون هیدروکسید (۱۴/۰ نانومتر) و یون اکسید (۴/۰ نانومتر) امکان جایگزینی آنها با هم در کانیهای گوناگون وجود دارد.
درحال حاضر در میان انبوه کانیهای فلوئوری فلوئورین، مهمترین منبع تأمین کننده فلوئور جهان است. اما مقادیر بسیار زیادی فلوئور را نیز می‌توان از سنگهای فسفاته بدست آورد. تحقیقات نشان می‌دهد که به عنوان منابع آتی فلوئور می‌توان از توپاز، با ستنزیت و محصولات جانبی استخراج کانیهای سولفیدی و باریت استفاده نمود.